Podstawa prawna :
- Ustawa z dnia 5 grudnia 2008 r. o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnychu ludzi (Dz. U. z 2019 r. poz.1239 ze zm.),
- Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2019 r. poz. 59 ze zm.),
- Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1148 ze. zm.),
- Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu w sprawie bezpieczeństwa i higienyw publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6 poz. 69 ze zm.),
- §1 Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 marca 2020 r. w sprawie szczególnych rozwiązań w okresie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U z 2020r. poz. 493 ze zm.),
- art. 8a ust. 5 pkt 2 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej(Dz. U. z 2019 r. poz. 59 ze zm.),
- Wytyczne dla przedszkoli wskazane przez GIS, MZ i MEN z dnia 30 kwietnia 2020 r. w związku z otwarciem przedszkoli od dnia 6 maja 2020 r. ze zmianami.
- Wytyczne dla przedszkoli wskazane przez GIS, MZ i MEN z dnia 2 lipca2020 r. ze zmianami.
- Wytyczne przeciwepidemiczne GIS z dnia 25 sierpnia 2020 r. dla przedszkoli……
§ 1.
POSTANOWIENIA OGÓLNE
- Niniejsza procedura określa zasady bezpieczeństwa obowiązujące na terenie placówki przedszkolnej w okresie pandemii COVID-19, dotyczące wszystkich pracowników oraz rodziców dzieci uczęszczających do przedszkola.
- Celem procedury jest zminimalizowanie zagrożenia zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19; Procedura określa działania, które zminimalizują możliwość zakażenia, ale mimo wszystkich podjętych środków bezpieczeństwa nie pozwolą w 100% wyeliminować ryzyka związanegoz zakażeniem
- Posyłanie dziecka do przedszkolapowinno następować, po przeanalizowaniu przez rodziców/prawnych opiekunów ryzyka związanego z zachorowaniem na COVID -19. Dlatego rodzic decydując się na przyprowadzenie dziecka do placówki, jest zobowiązany wypełnić oświadczenie zawarte w Deklaracji uczęszczania dziecka do przedszkola w okresie pandemii COVID-19.
§ 2.
ORGANIZACJA
- Powierzchnia sali do 5 dzieci, powinna wynosić co najmniej 15 m², w przypadku liczby dzieci większej niż 5 powierzchnia ulega zwiększeniu na każde kolejne dziecko o co najmniej 2 m², jednakże nie może być mniejsza niż 1,5 m².
- Jedna grupa przebywa w wyznaczonej i stałej sali.
- Do sali przypisana jest również pomoc nauczyciela lub woźna oddziałowa.
- Do placówki mają wstęppracownicy przedszkola i dzieci oraz rodzice tylko do szatni przedszkolnej z rygorystycznym przestrzeganiem wszelkich środków ostrożności ( 1 rodzic-z dzieckiem/dziećmi, dystans społeczny- min.1,5m., osłona ust i nosa, rękawiczki jednorazowe lub dezynfekcja rąk).
- Rodzic wypełniadeklarację zał. nr 1 oraz zał. nr 2. Dostarcza je we wrześniupodczas pierwszego przyprowadzenia dziecka do przedszkola lub wysyła drogą e-mailową na adres: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- Do przedszkola mogą przychodzić tylko dzieci zdrowe, bez objawów sugerujących chorobę zakaźną (temperatura powyżej 37,2ºC, katar, kaszel, biegunka, duszności, wysypka, bóle mięśni, ból gardła, utrata smaku czy węchu i inne nietypowe).
- Dzieci są przyprowadzane wyłącznie przez zdrowych rodziców /opiekunów prawnych.Niedopuszczalne jest przyprowadzanie dziecka, jeśli w jego najbliższym środowisku przebywa osoba na kwarantannie lub izolacji domowej.
- Rodzice przekazują zgodę na mierzenie temperatury u dziecka oraz aktualne telefony, które mogą odebrać w każdej sytuacji.
- Rodzic zobowiązany jest do przeprowadzenia rozmowy z dzieckiem i przygotowania gow zakresie obowiązującego reżimu sanitarnego.
- Na okres reżimu sanitarnego rezygnuje się z leżakowania.
- Grupy przedszkolne nie spotykają się ze sobą.
- Zabawki i przedmioty, których nie da się wyprać lub zdezynfekować, zostają usunięte z sali.
- Sale, w których przebywają dzieci są wietrzone co najmniej raz na godzinę.
- Obowiązuje bezwzględny zakaz przynoszenia rzeczy osobistych, produktów żywnościowych i zabawek z domu do przedszkola.
- Dzieci myją ręce wodą i mydłem (po wejściu, przed i po posiłkach, po przyjściu z ogrodu, po skorzystaniu z toalety oraz w koniecznych sytuacjach).
- Instrukcje prawidłowego mycia rąk znajdują się w łazienkach dla dzieci i pracowników.
- Dzieci wychodzą na plac zabaw rotacyjnie, aby grupy się nie stykały.
- Dzieci spożywają posiłki w sali; przed i po posiłku stoliki są dokładnie myte i dezynfekowane.
- Wodę dzieciom w sali podaje nauczyciel.
- W ciągu dnia prowadzone są systematycznie prace porządkowe w salach, łazienkach, korytarzach, odbywa się dezynfekcja klamek, kontaktów, poręczy i in.
- Na koniec dnia, po opuszczeniu przez dzieci przedszkola, wszystkie pomieszczenia i sprzęty w placówce są dokładnie sprzątane, myte i dezynfekowane.
- Po dezynfekcji wszystkiepomieszczenia są wietrzone zgodnie zzaleceniami producenta odnośnie stosowania środków dezynfekujących.
§ 3.
PRZYPROWADZANIE /ODBIÓR DZIECKA
- Dzieci przyprowadzane są tylko w godzinach 6:30 - 8:30. Po tym czasie przedszkole jest zamknięte, wietrzone są pomieszczenia szatni i dezynfekowane wszystkie klamki i poręcze.
- Rodzic przyprowadza do przedszkola dziecko zdrowe. Przyprowadzenie dzieckado przedszkola jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na udział dziecka we wszystkich zajęciach oraz na wyjście na plac przedszkolny.
- Do przedszkola, w danym dniu, dziecko przyprowadza jedna osoba i przychodzi tylko z dzieckiem mającym pozostać w placówce.
- Pracownik przedszkola odmawia przyjęcia do przedszkola dziecka wykazującego objawy chorobowe bez względu na przyczynę ich występowania,w tym w szczególności kaszel, katar, podwyższona temperatura 37,2ºC.
- Rodzice dzieciwchodzą na teren przedszkola tylko do szatni , przestrzegając rygorystycznie zasad zachowania ostrożności (odstęp , osłona ust i nosa, rękawiczki).
- Obowiązkowo korzysta z płynu dezynfekcyjnego umieszczonego przy drzwiach wejściowych.
- Każdy rodzic przynosi do przedszkola: szczelnie zapakowane, uprane i uprasowane ubranie, tzw. strój do przebrania dziecka w razie nieprzewidzianych zdarzeń oraz kapcie i zostawia w półce dziecka w szatni.
- Dzieci odbierane są przez rodzica w godzinach 14:30 – 16:30.
- Podczas rozchodzenia się dzieci do domu nauczyciel przekazuje dzieckodyżurnej osobie,następnie przekazuje oczekującemu w szatnirodzicowi.
- W przypadku konieczności wcześniejszego zabrania dziecka rodzic ma obowiązek o tym fakcie poinformować pracownika przedszkola.
- Rejestrowanie czasu pobytu – przyjście i wyjście dzieckaodbywa się przez rodziców poprzez przyłożeniekarty Stoperek do czytnika w szatni przedszkolnej.
- W przypadku nieprzestrzegania środków ostrożności przez rodzicówmoże być podjęta decyzjao niewpuszczaniu rodziców do przedszkola.
§ 4.
OBOWIĄZKI RODZICÓW
- Za bezpieczeństwo dziecka w drodze do przedszkola i domu, odpowiadają rodzice/prawni opiekunowie.
- Rodzice zobowiązani są do zapoznania się z procedurami opracowanymi na czas zwiększonego reżimu sanitarnego w warunkach pandemii koronawirusa w przedszkolu .
- Przekazują dyrektorowi lub nauczycielowi istotne informacje o stanie zdrowia jego dziecka, a w przypadku wystąpienia objawów COVID-19 powiadamiają Wojewódzką Stację Sanitarno-Epidemiologiczną.
- Nie posyłają do przedszkola dziecka, jeżeli w domu przebywa ktoś na kwarantannielub w izolacji. Rodzic ma obowiązek zgłoszenia sytuacji, o której mowa wyżej, także dyrektorowi przedszkola.
- Do przedszkola rodzic przyprowadza dziecko zdrowe, to znaczy bez objawów chorobowych sugerujących chorobę zakaźną (temperatura powyżej 37,2ºC, katar, kaszel, biegunka, duszności, wysypka, bóle mięśni, ból gardła, utrata smaku czy węchu i inne nietypowe).
- Bezwzględnie stosują się do zaleceń lekarskich, które mogą określić czas nieposyłania dziecka do przedszkola, jeśli wcześniej chorowało.
- Przed przyprowadzeniem dziecka do przedszkola rodzic zobowiązany jest do zmierzenia dziecku temperatury.
- Rodzice wyjaśniają dziecku, aby nie zabierało do przedszkola zabawek i niepotrzebnych przedmiotów.
- Regularnie przypominają dziecku o podstawowych zasadach higieny: unikanie dotykania oczu, nosa i ust, częste mycie rąk wodą z mydłem, niepodawanie ręki na powitanie, odpowiedni sposób zasłania twarzy podczas kichania czy kaszlu.
- Są zobowiązani do odbierania telefonów z przedszkola.
§ 5.
OBOWIĄZKI DYREKTORA PLACÓWKI
- Dyrektor dostosowuje procedury obowiązujące w przedszkolu do obowiązujących przepisów i wytycznych w zakresie zwiększonego reżimu sanitarnego, w warunkach pandemii koronawirusa.
- Współpracuje z organem prowadzącym m.in. w celu zapewnienia odpowiednich środkówdo dezynfekcji oraz ochrony osobistej.
- Organizuje pracę personelu pedagogicznego i niepedagogicznego na okres wzmożonego reżimu sanitarnego w warunkach pandemii koronawirusa.
- Zapewnia pomieszczenie do izolacji w razie pojawienia się podejrzenia zachorowania dziecka lub pracownika.
- Zapewnia środki ochrony osobistej dla pracowników oraz środki higieniczne do dezynfekcji rąk i powierzchni.
- Zapewnia przy wejściu głównym dozownik z płynem do dezynfekcji rąk,a w pomieszczeniach higieniczno-sanitarnych mydła antybakteryjne oraz instrukcjez zasadami prawidłowego mycia rąk dla dorosłych i dzieci umieszczone w widocznych miejscach w placówce.
- Monitoruje przestrzeganie niniejszej procedury przez wszystkich jej odbiorców.
§ 6.
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW
- W przypadku podejrzenia zakażenia koronawirusem lub choroby COVID-19 (duszności, kaszel, gorączka), decyzją lekarza pozostaje w domu i zawiadamia o tym fakcie dyrektora placówki.
- Bezwzględnie przy wejściu i wyjściu z placówki oraz w trakcie pracy często odkażają ręce płynem do dezynfekcji rąk wg instrukcji umieszczonej w widocznych miejscachw placówce i myją ręce zgodnie z instrukcją.
- Pracownicy nie przemieszczają się po placówce bez uzasadnionej potrzeby.
Pracownicy pedagogiczni – nauczyciele: pracują wg ustalonego przez dyrektora harmonogramu.
- Nauczyciele organizują działaniadydaktyczno- wychowawczo-opiekuńcze.
- Wyjaśniają dzieciom, jakie zasady obowiązują w przedszkolui dlaczego zostały wprowadzone. Komunikat przekazują w formie pozytywnej, aby wytworzyć w dzieciach poczucie bezpieczeństwa i odpowiedzialności za swoje zachowanie, bez lęku.
- Pokazują techniki właściwego mycia rąk wg instrukcji dla dzieci umieszczonej w widocznych miejscach w łazience.
- Przypominają i dają przykład; zwracają uwagę, aby dzieci często i regularnie myły ręce, szczególnie przed jedzeniem, po skorzystaniu z toalety i po powrocie z placu zabaw.
- Przestrzegają ustalonego harmonogramu wyjść na przedszkolny plac zabaw.
- Organizują wyjścia poszczególnych grup na teren placu przedszkolnego, tak aby grupynie mieszały się ze sobą.
- Unikają organizowania większych skupisk dzieci w jednym pomieszczeniu lub przy jednej zabawce na placu zabaw.
- Organizują codzienną gimnastykę podczas wietrzenia sali.
- Często/co godzinę/ wietrzą sale.
Personel obsługowy – pomoce nauczyciela, woźna oddziałowa:
- Usuwa z sali przedmioty i sprzęty, których nie można skutecznie dezynfekować, jak np. pluszowe zabawki, dywany.
- Odbiera dziecko od rodzica i odprowadza je do sali zajęć.
- Podczas rozchodzenia się dzieci odbiera je z sali i przekazuje w szatnirodzicowi.
- Wykonuje codzienne prace porządkowe, ze szczególnym uwzględnieniem dystansu społecznego i utrzymywania w czystości ciągów komunikacyjnych.Dezynfekuje powierzchnie dotykowe - poręcze, klamki, włączniki światła, uchwyty, poręcze krzeseł i powierzchnie płaskie, w tym blaty stołów do spożywania posiłków i in..
- Dodatkowo czuwa nad sprzątaniem i dezynfekcją pomieszczeń w przypadku stwierdzenia zakażenia koronawirusem lub chorobą COVID-19.
- Czyści i dezynfekuje sprzęt, przedmioty używane przez dzieci i personel przynajmniej2 razy na dobę.
- Czuwa i odpowiada za odizolowanie dziecka, u którego stwierdzono podejrzenie zakażenia koronawirusem lub chorobą COVID-19.
Personel kuchni :
- Przestrzega warunków wymaganych przepisami prawa, dotyczącymi funkcjonowania zbiorowego żywienia.
- Stosują środki higieny osobistej (fartuchy, maseczki, przyłbice, rękawiczki)
- Utrzymuje wysoką higienę mycia i dezynfekcji stanowisk pracy, opakowań produktów, sprzętu kuchennego, naczyń stołowych oraz sztućców
- Po zakończonej pracy gruntownie dezynfekuje powierzchnie, sprzęty i pomieszczenia zaplecza kuchennego, zmywalni
- Personel kuchenny nie może kontaktować się z dziećmi, nauczycielami, pomocą nauczyciela, woźnymi oddziałowymi.
§ 7.
POSTANOWIENIA KOŃCOWE
1. Przedszkole zapewnia niezbędne środki bezpieczeństwa jednak nie ponosi odpowiedzialności za ewentualne przypadki zakażeniem COVID-19.
2. Procedura obowiązuje wszystkich odbiorców od dnia 1 września 2020 r. do odwołania.
ZAŁĄCZNIKI:
- Deklaracja uczęszczania dziecka do przedszkola
- Upoważnienie do odbioru dziecka z przedszkola
- Dziesięć zasad bezpiecznego zachowania
Załącznik nr 1
Deklaracja uczęszczania dziecka
do Przedszkola Samorządowego nr 1 w Białymstoku w okresie pandemii COVID-19
Deklaruję przyprowadzenie ....................................................................................................................
(imię i nazwisko dziecka)
do Przedszkola Samorządowego nr 1 w Białymstoku działającego w czasie stanu pandemii COVID-19 od dnia ............................................................................................
adres zamieszkania dziecka…………………….…………….……………………………
I. Dane rodziców/opiekunów dziecka
Imiona i nazwiska rodziców/opiekunów……………………………………………………
Aktualny numer telefonu do szybkiej komunikacji:
Matka dziecka: tel. ………………………… Ojciec dziecka: tel. ………………………
II. Oświadczenie o stanie zdrowia
Oświadczam, że nasze dziecko jest zdrowe, nie występują u niego żadne niepokojące objawy chorobowe. Ponadto nie miało świadomego kontaktu:
a) z osobą chorą na koronawirusa
b) z osobą będącą w izolacji
c) z osobą przebywającą na kwarantannie.
III. Oświadczenie o pobycie dziecka w przedszkolu
Oświadczam, że oddając dziecko pod opiekę Przedszkola Samorządowego nr 1 w Białymstoku działającego w czasie stanu pandemii COVID-19: jestem świadomy/świadoma istnienia licznych czynników ryzyka grożących zarażeniem się COVID 19:
a) dziecku
b) rodzicom/ opiekunom
c) innym domownikom i w przypadku zachorowania nie będę wnosił skarg i zażaleń.
IV. Oświadczenie o przyprowadzaniu i odbieraniu dziecka z przedszkola
Oświadczam, że będziemy osobiście lub przez osoby przez nas upoważnione przyprowadzać i odbierać własne dziecko z przedszkola we wskazanych godzinach.
V. Oświadczam, że zapoznałem/łam się z procedurą bezpieczeństwa na terenie placówki w okresie pandemii COVID-19 oraz z procedurą postępowania z dzieckiem chorym w czasie epidemii COVID-19 i zobowiązuję się bezwzględnie przestrzegać ich zapisów.
VI. Wyrażam zgodę w razie potrzeby do pomiaru temperatury u mojego dziecka.
VII. Oświadczenie o odpowiedzialności karnej.
Oświadczam, że jestem świadomy/a odpowiedzialności za podanie nieprawdziwych danych, w tym odpowiedzialności karnej na podstawie art. 233 § 1 Kodeksu karnego.
Białystok, dnia ....................... ........................................ ………………………
podpis matki podpis ojca
1.Art. 233 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (t.j. Dz.U. z 2018 r. poz. 1600 zezm.) ma następujące brzmienie: „Kto, składając zeznanie mające służyć za dowód w postępowaniu sądowym lub w innym postępowaniu prowadzonym na podstawie ustawy, zeznaje nieprawdę lub zataja prawdę, podlega karze pozbawienia wolności od6 miesięcy do lat 8.”
Klauzula informacyjna - deklaracja uczęszczania dziecka
do Przedszkola Samorządowego nr 1 w Białymstoku
w okresie pandemii COVID-19
Zgodnie z art. 13 ust. 1 i ust. 2 (informacje podawane w przypadku zbierania danych od osoby, której dane dotyczą) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) informuję, iż:
- administratorem Pani/Pana oraz Pani/Pana dziecka danych osobowych wynikających z przepisów
prawa jest: Przedszkole Samorządowe nr 1 w Białymstoku
z siedzibą przy ul. Kawaleryjskiej 70A, kod pocztowy 15- 325 Białystok.
adres e-mail do korespondencji:Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
- inspektorem ochrony danych w Przedszkolu Samorządowym nr 1 w Białymstoku jest Kancelaria Radcy Prawnego Justyna Kułakowska, adres e-mail do korespondecji: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
• Pani/Pana dane osobowe oraz Pani/Pana dziecka przetwarzane będą w celu ustalenia dostępu dziecka do opieki przedszkolnej oraz przeprowadzenia badań temperatury ciała, które odbędą się na terenie placówki (podstawa prawna: art. 6 ust 1 pkt c ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych - przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze oraz art. 9 ust. 2 pkt i ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych - przetwarzanie jest niezbędne ze względów związanych z interesem publicznym w dziedzinie zdrowia publicznego, takich jak ochrona przed poważnymi transgranicznymi zagrożeniami zdrowotnymi lub zapewnienie wysokich standardów jakości i bezpieczeństwa opieki zdrowotnej oraz produktów leczniczych lub wyrobów medycznych, na podstawie prawa Unii lub prawa państwa członkowskiego, które przewidują odpowiednie, konkretne środki ochrony praw i wolności osób, których dane dotyczą, w szczególności tajemnicę zawodową - przepisy wydane na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych i stosowne wytyczne Generalnego Inspektora Sanitarnego).
• kategorie odnośnych danych osobowych członków rodziny: imię i nazwisko, numer telefonu, informacje o stanie zdrowia (szczególna kategoria danych osobowych),
• odbiorcą Pani/Pana danych osobowych oraz Pani/Pana dziecka będą podmioty publiczne, organy państwowe i inni uprawnieni w zakresie ich kompetencji;
• dane osobowe Pani/Pana, Pani/Pana dziecka będą przechowywane przez okres niezbędny do realizacji celów oraz przez okres wynikający z przepisów archiwalnych określonych na podstawie m.in. Jednolitego Rzeczowego Wykazu Akt;
• posiada Pani/Pan prawo dostępu do treści swoich danych oraz prawo ich sprostowania, usunięcia, ograniczenia przetwarzania, prawo wniesienia sprzeciwu, prawo do cofnięcia zgody w dowolnym momencie bez wpływu na zgodność z prawem przetwarzania, którego dokonano na podstawie zgody przed jej cofnięciem;
• ma Pan/Pani prawo wniesienia skargi do Prezesa UODO gdy uzna Pani/Pan, iż przetwarzanie danych osobowych dotyczących Pani/Pana oraz Pani/Pana dziecka narusza przepisy ogólnego rozporządzenia o ochronie danych osobowych z dnia 27 kwietnia 2016 r.;
• podanie przez Panią/Pana danych osobowych jest wymogiem ustawowym oraz umownym, a ich niepodanie może skutkować pozostawieniem wniosku bez rozpatrzenia, wyrażona przez Panią /Pana zgoda na pomiar temperatury przez Administratora jest dobrowolna, lecz niezbędna. Odmowa może wpłynąć na odmowną decyzję w sprawie objęcia dziecka opieką przedszkolną.
Białystok dn…………………………. …………………………………………………………………
Zapoznałem/zapoznałam się z klauzulą
Załącznik nr 2
Upoważnienie do odbioru dziecka z przedszkola
………………………………………………………
( imię i nazwisko dziecka)
/Rodzice wstawiają tylko dane osób upoważnionych /
Lp. |
Imię i nazwisko |
Nr telefonu |
Nr dowodu osobistego |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Załącznik nr 3
DZIESIĘĆ ZASAD BEZPIECZNEGO ZACHOWANIA
- Często myj ręce
Należy pamiętać o częstym myciu rąk wodą i mydłem, a jeśli nie ma takiej możliwości dezynfekować je płynami/żelami (min.60% ) Istnieje ryzyko przeniesienia wirusa z zanieczyszczonych powierzchni na ręce. Dlatego mycie rąk zmniejsza ryzyko zakażenia.
- Podczas powitania unikaj uścisków i podawania dłoni.
- Unikaj płatności gotówką, korzystaj z kart płatniczych
Na powierzchni banknotów i monet mogą znajdować się wirusy i bakterie. W miarę możliwości unikaj płatności gotówką. Korzystaj z kart płatniczych i bankowości elektronicznej.
- Unikaj dotykania oczu, nosa i ust.
Dłonie dotykają wielu powierzchni, które mogą być zanieczyszczone wirusem. Dotknięcie oczu, nosa lub ust zanieczyszczonymi rękami, może spowodować przeniesienie wirusa z powierzchni na siebie.
- Regularnie myj lub dezynfekuj powierzchnie dotykowe.
Powierzchnie dotykowe w tym biurka, lady i stoły, klamki, włączniki światła, poręcze muszą
być regularnie przecierane z użyciem wody z detergentem lub środka dezynfekcyjnego.
- Regularnie dezynfekuj swój telefon.
Na powierzchni telefonów komórkowych bardzo łatwo gromadzą się chorobotwórcze drobnoustroje. Regularnie przecieraj lub dezynfekuj swój telefon komórkowy (np. :wilgotnymi chusteczkami nasączonymi środkiem dezynfekującym) Nie kładź telefonu na stole i nie korzystaj z niego podczas spożywania posiłków.
- Zachowaj bezpieczną odległość od rozmówcy.
Należy zachować co najmniej 1,5 metra odległości z osobą, z którą rozmawiamy, twarzą w twarz, która kaszle, kicha lub ma gorączkę.
- Stosuj ochrony podczas kichania i kaszlu.
Podczas kaszlu i kichania należy zakryć usta i nos zgiętym łokciem lub chusteczką – jak najszybciej wyrzucić chusteczkę do zamkniętego kosza i umyć ręce używając mydła i wody lub zdezynfekować je środkami na bazie alkoholu (min.60% ). Zakrycie ust i nosa podczas kaszlu i kichania zapobiega rozprzestrzenianiu się zarazków, w tym wirusów.
- Odżywiaj się zdrowo i pamiętaj o nawodnieniu organizmu.
Stosuj zrównoważoną dietę. Unikaj wysoko przetworzonej żywności. Pamiętaj o codziennym jedzeniu minimum 5 porcji warzyw i owoców. Odpowiednio nawadniaj organizm. Codziennie wypij około 3 litrów płynów ( najlepiej wody)
- Korzystaj ze sprawdzonych źródeł wiedzy o koronawirusie.